Plovdiv, de op een na grootste stad van Bulgarije, is in 2019 de Culturele Hoofdstad van Europa. De benoeming tot Culturele Hoofdstad, naast Matera, Italië, is een opmerkelijke prestatie voor een stad die de afgelopen decennia een grote transformatie heeft doorgemaakt. De stad is er ook in geslaagd om zichzelf te profileren als een alternatief voor de hoofdstad Sofia – voor toerisme, zaken, werk en ontspanning. De benaming zou Plovdiv zelfs op de kaart kunnen zetten als een van de belangrijkste reisbestemmingen in Europa.
Tekst en foto’s: Frank Elbers
Plovdiv is gebouwd op zeven heuvels – “tepeta” genoemd (uit het Turks) – en is een van de oudste continu bewoonde plaatsen ter wereld. De heuvels bieden een spectaculair uitzicht op Plovdiv – de oude moskeeën, basilieken en kloosters, klokkentorens en historische en moderne wijken. Plovdiv, dat momenteel 341.000 inwoners telt, werd na de Tweede Wereldoorlog de economische grootmacht van Bulgarije en maakt nu deel uit van de Thracische Economische Zone, waar in de decennia na de ineenstorting van het communisme zo’n 100 nieuwe fabrieken werden geopend.
Historisch gezien was de stad de thuisbasis van Thracische prinsen, oude Griekse leiders, Romeinse keizers, Ottomaanse sultans en Bulgaarse koningen, die allemaal hun stempel drukten op de architectuur en culturele instellingen van de stad. Het hart van de stad wordt bijvoorbeeld gedomineerd door het oude theater en het oude stadion van Philippolopis, die bedekt zijn door een gewelfde doorgangsstraat – beide goed bewaard gebleven en belangrijke toeristische attracties. Het stadion wordt begrensd door de volledig gerestaureerde Dzhumaya-moskee, gebouwd in 1363-1364 op de plaats van de Sveta Petka Tarnovska-kathedraal na de verovering van Plovdiv door het Ottomaanse leger.
De geplaveide straten van de oude binnenstad van Plovdiv worden omzoomd door herenhuizen in de stijl van de Bulgaarse Nationale Revival. De trappen voor de kathedraal van de Heilige Hemelvaart verbinden de oude binnenstad met de artistieke wijk Kapana. Oorspronkelijk gebouwd in de Byzantijnse stijl in de 9e en 10e eeuw, is de iconostase van de kerk gemaakt van verguld houtsnijwerk en draagt originele iconen uit de 19e eeuw, ook in de Bulgaarse Nationale Revival-stijl. De eerste liturgie in de Bulgaarse taal werd in 1859 in deze kerk gehouden.
De creatieve wijk Kapana (“de Trap”) herbergt tientallen galerieën, restaurants en winkeltjes geflankeerd door terrassen met cafés. Het is het trendy hart van Plovdiv. Het is ook bezig een populaire en dynamische thuisbasis te worden voor hedendaagse makers en ondernemers in Zuid-Bulgarije.
In 2019 zullen er in Plovdiv ruim 300 culturele evenementen en projecten plaatsvinden, waarvan de gemeente hoopt dat ze 2 miljoen bezoekers zullen trekken, zowel uit Bulgarije als uit het buitenland.
Dit artikel was oorspronkelijk gepubliceerd in Muftah Magazine op 14 november 2018.
